Gdy przed wiekami wieliccy górnicy zjeżdżali w ciemną czeluść kopalni by w pocie i znoju dobywać słone bogactwo, jedno zwyczajne pragnienie codziennie towarzyszyło im w tym trudzie – nadzieja na posiłek w kuchni żupnej, spożywany z reguły razem z piwem – napojem zastępującym wówczas wszystkie inne – bowiem nie znano ani herbaty ani kawy. Nawet kiedy żupna kuchnia zamknęła swe podwoje (po 1565 r.)każdy górnik udający się na ,,szychtę” otrzymywał darmowy posiłek m.in.chleb, ser biały (gomółkę) oraz piwo.Nie było tak mocne jak współczesne, sporządzano go z pszenicy, owsa i oczywiście chmielu. Warto podkreślić, że służyło nie tylko do zaspokajania pragnienia, wonny napój wrósł także w staropolską kulinarną tradycję jako zupa piwna – polewka nazywana czasami gamratką. Kruszono do niej ser,chleb, posypywano cynamonem i jadano ciepłą na śniadanie.
W te wielowiekowe tradycje obecności piwa wśród górniczej braci wpisuje się pierwszy wielicki browar restauracyjny powstały pod egidą „Karczmy pod Wielką Solą” nawiązując swym piwem do starych górniczych obyczajów korzystania z tego wspaniałego trunku. Pomysł na własne piwo zrodził się w połowie 2015 roku, pomysł na własny browar pół roku później. Pierwsze nasze piwo, ŻUPNE Pszeniczne warzone było w Regionalnym Browarze w Wąsoczu.
Od lipca 2016 roku warzymy piwo sami. Urządzenia browarnicze wykonała dla nas firma Braumax. Na parterze znajduje się : warzelnia (układ standardowy – kadź zacierno-warzelna oraz kadź filtracyjna, wybicie 5hl) oraz zbiornik fermentacyjny o pojemności 10hl. Leżakownia znajduje się na poziomie -1 ( cztery zbiorniki leżakowe o pojemności 10hl każdy oraz dwa o pojemności 8hl).
Piwo żupne jest starannie i z pietyzmem sporządzane wg dawnych przepisów .Żupna ambrozja przywodzi na myśl prawdziwe staropolskie tradycje tej ziemi, mając w sobie siłę i moc podziemnego żywiołu oraz szlachetny bukiet smaków skupiający w sobie jak w soczewce pełnię aromatów natury.
Browar oferuje kilka odmian żupnego napoju w zależności od użytych składników, ich ilości i stężenia.
Obecnie dostępne : ŻUPNE Jasne Pełne, ŻUPNE Bursztynowe, ŻUPNE Magnum Sal, ŻUPNE Dunkel, ŻUPNE Pszeniczne
Sezonowo będą dostępne również inne rodzaje piw.
